Collectie ornamentprenten van Nanne Ottema ontsloten
Vanaf heden is de gehele verzameling ornamentprenten (bijna 3.000 stuks) van de Ottema-Kingma Stichting toegankelijk in de database die via de OKS-website is te bereiken. De prenten zijn voorzien van uitvoerige beschrijvingen en goede afbeeldingen. Tevens is ter gelegenheid van de afronding van het door de Radboud Universiteit Nijmegen uitgevoerde onderzoek naar de ornamentprenten een publicatie uitgebracht.
De prenten hebben decennia lang een vergeten bestaan geleden, maar werden recentelijk ‘herondekt‘.
De oprichter van de OKS, notaris Nanne Ottema, had grote interesse voor het historische interieur en de kunstnijverheid. De samenhang binnen de enorme verzamelingen die hij op dit gebied bijeen bracht, zou gezocht kunnen worden in de bewondering voor het ontwerp en belangstelling in de historische ontwikkeling daarvan: Hoe kwam een ontwerp tot stand, waar kwamen karakteristieke vormen vandaan en wat betekent een vorm? Deze belangstelling voor de historische ontwikkeling van het ontwerp blijkt ook uit Ottema's verzameling van bijna 3000 ornamentprenten die enkele jaren geleden werd herontdekt. Deze prenten tonen een grote verscheidenheid aan ontwerpen en ideeën op het gebied van ornament, decoratie en vormgeving, en vormen daardoor een integraal onderdeel van zijn collectie.
De ornamentprenten van Nanne Ottema dateren uit de periode van de zestiende tot de vroege negentiende eeuw, waarbij het zwaartepunt in de zeventiende en achttiende eeuw ligt. De verzameling bestaat uit Nederlandse, maar vooral ook buitenlandse prenten die geproduceerd werden in de belangrijke culturele centra van West-Europa waaronder Antwerpen, Parijs en Augsburg.
De verzameling heeft lange tijd een slapend bestaan geleden in het depot van Keramiekmuseum Het Princessehof, maar is na de ‘herontdekking’ door de afdeling kunstgeschiedenis van de Radboud Universiteit Nijmegen bestudeerd en gedocumenteerd. Sinds eind 2009 wordt de collectie beheerd door het Fries Museum.
De gehele collectie is inmiddels ontsloten, voorzien van uitvoerige beschrijvingen en vanaf nu doorzoekbaar op de OKS-website. Ter afsluiting van het onderzoek dat aan de Radboud Universiteit Nijmegen werd uitgevoerd, is door prof. dr Peter Fuhring en Femke Speelberg MPhil een publicatie over de prenten samengesteld, getiteld ‘Verscheijde Constige Vindingen’ De collectie ornamentprenten van Nanne Ottema. De publicatie kost € 25,- en is te bestellen in de boekhandel of via de OKS.
Ornamentprenten
Sinds de vijftiende eeuw werden ideeën en ontwerpen voor vaak zeer modieuze en kunstige ornamenten, objecten en gebouwen vastgelegd in etsen en gravures die in veelvoud werden verspreid. De makers hadden verschillende redenen voor deze verspreiding. Eén van deze redenen is de behoefte om het eigen ontwerp een grotere bekendheid te geven. Een tweede reden kan gezocht worden in de vraag naar voorbeelden waaraan binnen de verschillende takken van de productiepraktijk behoefte was. Slechts in enkele gevallen werden de prenten echter direct als model aangewend. Veelal vormden zij een bron van inspiratie voor kunstenaars en ambachtslieden die de composities en/of motieven aanwendden voor eigen inventies. Vanaf de negentiende eeuw wordt dit soort prenten, onder de naam ornamentprenten, als een aparte groep prenten verzameld.