De Robles atlassen
Vestingbouwkundige plattegronden uit de Nederlanden en een verslag van een veldtocht in Friesland in 1572
Twee weergaloze kaartverzamelingen, met 63 plattegronden van Friese steden, dorpen en kloosters en van steden in de Zuidelijke Nederlanden, vervaardigd aan het begin van de Tachtigjarige Oorlog; zijn in 1998 in één uitgave bijeengebracht. De kaarten zijn in deze uitgave in hun originele kleuren en formaat weergegeven.
Beide kaartcollecties werden midden jaren 90 van de vorige eeuw ontdekt in archieven in Dresden (Duitsland) en Austin (Verenigde Staten). De plattegronden zijn vermoedelijk vervaardigd in opdracht van Caspar de Robles, de toenmalige stadhouder van Friesland, Groningen & Ommelanden, Drenthe en Overijssel.
De Robles atlassen bestaan uit 45 fortificatieplattegronden en 18 nieuwskaarten. De fortificatieplattegronden zijn een weergave van de vestingwerken rond steden, dorpen en een tweetal kloosters, die nu eens de werkelijkheid en dan weer plannen tot uitbreiding en versterking weergeven. De nieuwskaarten doen verslag van de strijd die Robles in 1572 voerde tegen de Geuzen in Friesland en Noordwest-Overijssel.
Beide, in deze uitgave bijeengebrachte, kaartcollecties zijn van grote cultuurhistorische waarde en een fraai voorbeeld van het tijdens de zestiende eeuw vrij algemene gebruik onder vorsten en edelen om kaartverzamelingen van steden en belangrijke militaire acties aan te leggen. Historisch zijn ze onder meer van belang vanwege de tamelijk exacte weergave van het verloop van de strijd tussen Robles en de Geuzen in Friesland. Het zijn onmisbare bronnen, die de kennis van de afgebeelde steden, dorpen en kloosters aanzienlijk vergroten.
De kaarten gaan vergezeld van een toelichting van sociaal-geograaf Meindert Schroor en kunsthistoricus Charles van den Heuvel. De auteurs werden voor deze unieke uitgave bekroond met de Acanthvsprijs, de prijs voor de beste historisch-cartografische publicatie.
De Robles atlassen zijn uitgegeven door het Ryksargyf in Leeuwarden en werden gefinancierd door de Boersma Adema Stichting en de OKS.
De Robles atlassen: vestingbouwkundige plattegronden uit de Nederlanden en een verslag van een veldtocht in Friesland in 1572, M. Schoor en Ch. Van den Heuvel. ISBN 90-804344-1-8. Beschrijving van 256 pagina’s in een apart deel en 63 kaarten. Helaas is de publicatie niet meer te te bestellen.