Schotel met druiven, bloemtakken en golven

ObjectnummerOKS 2021-002
VervaardigerOnbekend
VervaardigingsplaatsIznik (Turkije)
Datering 1530 / 1540
ObjectnaamSchotel
MateriaalKwarts-fritgoed
Standplaats Keramiekmuseum Princessehof
Afmetingen Diameter 44.5 cm
Nadere informatie?Mail met de standplaats

Omschrijving

Grote schotel met gelobde rand en beschilderd in onderglazuur blauw en turkoois. Op het plat binnen een dubbele cirkel een decoratie van druivenranken. Op de wand twaalf bloemtakken en op de rand een band van abstracte golven. De wand op de achterzijde heeft wederom twaalf bloemtakken en op de bodem zijn cirkels aangebracht. De voetring is ongeglazuurd. Op het plat zijn proefafdrukken zichtbaar. Dit is de grootst bekende Iznik schotel gedecoreerd met druiventakken. De stijl imiteert vergelijkbaar Chinese blauw-wit porselein gemaakt tijdens vroege Ming dynastie. De decoratie van druiventakken door Inzik ambachtslieden werd populair in de jaren 1530-1540. Het Iznik druivenpatroon is t.o.v. de Chinese versie omgekeerd aangebracht, wat suggereert dat transfer prints werden gebruikt om de decoraties aan te brengen. Mogelijk werden deze (geponste voorbeelden) aangeleverd door ambachtslieden die werkzaam waren in de kitabkhana ateliers. De decoratie van dit exemplaar volgt vrij trouw het origineel zoals o.a. bekend uit de Yongle periode. Al zijn de bloemen meer abstract van vorm. De Iznik ambachtslieden hebben het kobalt blauw gecombineerd met turkoois, een kenmerkende combinatie voor Iznik keramiek die vanaf de 16de eeuw werd toegepast. In het Ardebil heiligdom in Iran bevinden zich elf Chinese Ming schotels met druivendecor en in het Topkapi in Istanbul zijn duizenden stuks Chinese keramiek van oudsher bewaard gebleven, waaronder vergelijkbare blauw-wit schotels uit de Yuan en Ming dynastie. Dit porselein zal ongetwijfeld ter inspiratie hebben gediend voor de Iznik ambachtslieden. Iznik stond voorheen bekend als Nicaea en was de voornaamste keramiek productieplaats in het Ottomaanse rijk. Er werden zowel religieuze- als gebruiksvoorwerpen geproduceerd en daarnaast tegels voor de decoratie van paleizen en badhuizen. De kenmerkende keramiek die nu als Iznik bekend staat werd vanaf de late 15de eeuw geproduceerd, waarbij vooral in de beginperiode de Chinese decoraties (en vormen) een grote inspiratiebron vormden. Vanaf circa 1520 wordt turkoois regelmatig gecombineerd met het kobalt blauw, later worden ook andere kleuren toepast, zoals rood, paars en groen.