Bijzonder Hindelooper scheepsmodel te zien in Fries Scheepvaart Museum

Bijzonder Hindelooper scheepsmodel te zien in Fries Scheepvaart Museum

maandag 19 februari 2024

De Ottema-Kingma Stichting heeft onlangs een bijzonder scheepsmodel uit de negentiende eeuw aangekocht, en aan het Fries Scheepvaart Museum in langdurig bruikleen gegeven. Het is een model van een galjoot, met op de spiegelversiering elementen uit het oude stadswapen van Hindeloopen.

 

Het is een model van een galjoot, en gezien de tuigage met drie masten waarschijnlijk een groot exemplaar van meer dan 30 meter lang. Deze schepen werden in de zeventiende en achttiende eeuw onder andere ingezet op de vaart naar de Oostzee en Scandinavië. Op de rijk versierde spiegel is snijwerk aangebracht met elementen uit het stadswapen van Hindeloopen: een boom met daartegen een klimmend hert en hinde. Deze afbeelding is bijvoorbeeld ook te zien boven de ingang van de Grote Kerk te Hindeloopen met daarbij het jaartal 1658.

Het is een goed voorbeeld van het type schepen waaraan Hindeloopen, Fryslân en zelfs heel Nederland een groot deel van haar welvaart had te danken. In het voorschip zit een luik met een laadpoort waardoor lange delen hout het schip werden ingeladen, zoals dat veel uit Scandinavië werd geïmporteerd.

 

Museumdirecteur Hester Postma is blij met het bruikleen. “Van de OKS kregen we jaren geleden al een kopergravure uit begin 18e eeuw in bruikleen, met een gezicht op Hindeloopen vanaf de Zuiderzee. Daarop is ook zo’n driemaster te zien. En we hebben een aquarel in de collectie van een vergelijkbaar schip met op de achtergrond de rede van Hindeloopen. Ook hebben we een prachtig gezicht op een Scandinavische houthaven op zaal hangen van de zeventiende-eeuwse schilder Cornelis Claesz van Wieringen. Samen met dit model, dat zo overduidelijk is verbonden met Hindeloopen, vertellen ze heel mooi het verhaal van de Friese kustvaart op de Oostzee en Scandinavië.”

Voordat de OKS het model kocht stond het lange tijd bij een liefhebber in huis. Elisabeth Spits, voormalig conservator scheepsmodellen van het Scheepvaartmuseum in Amsterdam, kwam het daar tegen. “We weten niet wie het model gemaakt heeft, maar zeker is wel dat het een goede modelbouwer moet zijn geweest. Want het is heel goed op schaal gemaakt in allerlei details. Op basis van ervaring denk ik dat het in de negentiende eeuw zal zijn gebouwd, en waarschijnlijk heeft de bouwer een prent van een dergelijk schip gekend.” Het model is sinds deze week te zien in het museum.