Huwelijksbokaal van verguld zilver met decor in relief

Omschrijving

De bokaal, waarvan de binnenbeker door middel van een schroef verbonden is met het voetstuk, is samengesteld uit zes verschillende onderdelen. Het deksel wordt bekroond door Bacchus, de god van de wijn en hier de personificatie van de herfst. De ondergrond waarop hij staat is voorzien van wijnranken. De decoratie van het deksel bestaat verder uit drie cartouches waarin de andere jaargetijden zijn verbeeld. Een zaaier op een geploegde akker staat voor het voorjaar, een schaapherder verbeeldt de zomer en een oude man bij een haardvuur de winter. De kern van de cuppa is een gladde, conische binnenbeker met een brede, gedeeltelijk vergulde bovenrand. Op deze rand staat de inscriptie: 'Dirck Sickes & Pijttie Jacobs Braam'. Tussen beide namen zijn twee ineengeslagen handen gegraveerd met daarboven een vlammend hart. Het jaartal 1691 staat eronder. De bodem van de binnenbeker is aan de buitenzijde voorzien van drie grote harten en enkele kleinere. Deze symboliek verwijst naar het huwelijk waarvoor de bokaal is gemaakt. Rond de binnenbeker worden drie losse elementen geschoven. Bovenaan een smalle gedreven sierrand, bestaande uit bloemen en papegaaien; deze is ajour gezaagd, waardoor de binnenbeker enigszins zichtbaar blijft. Vervolgens een gedreven en geciseleerd conisch middenstuk van de cuppa met personificaties van de vier jaargetijden. Het voorjaar wordt verbeeld door Flora, de zomer door een vrijwel naakte man met korenaren in zijn hand. Bacchus symboliseert met zijn druiventros de herfst en een oude man bij een haardvuur geeft de winter weer. Achter de vier figuren zijn taferelen te zien die de jaargetijden verder benadrukken. Onderaan volgt nog een gebolde nodus, versierd met lopend acanthusblad en daartussen een jager te paard, een hert, een vos en een jachthond. Het geheel wordt gedragen door Hercules, te herkennen aan de knuppel en de huid van de leeuw van Nemea. Hij zit geknield op een geprofileerd voetstuk, voorzien van gedreven voorstellingen van planten en fruit. De voorstelling van de winter op het deksel is ontleend aan een prent van Johannes Sadeler I uit 1629. De vier jaargetijden op de cuppa zijn gebaseerd op prenten van Jacob Matham uit 1589, naar voorbeelden van Hendrick Goltzius. Deze bokaal is gemaakt ter gelegenheid van het huwelijk van Dirck Sickes en Pijttie Braam, dat in 1691 in Harlingen werd gesloten. De bruid was een dochter van de houtkoper Jacob Klaesen Braem. Beide echtelieden waren telgen uit gefortuneerde doopsgezinde families. Ze zijn respectievelijk in 1723 en 1743 overleden. Het was niet gebruikelijk om een dergelijk pronkstuk voor een huwelijk te laten maken; het is dan ook de enig bekende Friese huwelijksbokaal van dit type.