OKS kent Ottema-Kingma Penning toe aan Johan de Haan
De vierde Ottema-Kingma Penning is op 20 januari 2023 toegekend aan prof.dr. Johan de Haan
Johan de Haan is gedurende de periode van 1 september 2013 tot 1 september 2022 als bijzonder hoogleraar vanwege de Ottema-Kingma Stichting verbonden geweest aan de Radboud Universiteit. Zijn leeropdracht was specifiek gericht op interieurgeschiedenis, één van de onderwerpen waar de oprichter van de Ottema-Kingma Stichting speciaal belangstelling voor had.
In 2012 is onder leiding van Johan de Haan, die toen werkzaam was bij Atelier Rijksbouwmeester, door de OKS een project opgestart om te komen tot een inventarisatie en documentatie van waardevolle interieurs dan wel interieuronderdelen in Fryslân. Johan de Haan is één van de mede-initiatiefnemers van de oprichting van de Stichting Interieurs in Fryslân op 11 juli 2013 samen met een team van specialisten. De stichting heeft de al bestaande kennis en de resultaten van de inventarisatie en documentatie ondergebracht in een grote database.
Eén van de speerpunten van de stichting betreft het verspreiden van kennis door een zo breed mogelijk publiek en overheden te informeren over de rijkdom, diversiteit en culturele waarde van interieurs in Fryslân. Johan de Haan heeft naast zijn taken als bijzonder hoogleraar, gedurende zijn professoraat vele lezingen gegeven, met name in Fryslân, waarbij hij het belang van het behoud van waardevolle interieuronderdelen onder de aandacht bracht.
Johan de Haan is sinds de oprichting voorzitter van de Raad van Advies van de stichting die inmiddels een groot deel van de waardevolle interieurs in de provincie Fryslân in kaart heeft gebracht. Ook landelijk is belangstelling getoond voor deze werkwijze van de stichting en vindt op diverse locaties al navolging plaats.
Gezien de grote rol die Johan de Haan heeft vervuld bij het onder de aandacht brengen van het belang van het behoud van waardevolle interieurs en interieuronderdelen, een lang ondergesneeuwd aandachtsgebied binnen de toegepaste kunst en kunstnijverheid, heeft het bestuur van de Ottema-Kingma Stichting besloten de vierde Ottema-Kingma penning aan Johan de Haan toe te kennen.
De Ottema-Kingma Stichting
In 1938 richtten notaris Nanne Ottema en zijn vrouw Grietje Kingma de OKS op. De OKS ving haar werkzaamheden aan in 1955 na het overlijden van Nanne Ottema en heeft tot doel: ‘De bevordering van kunst en wetenschap, speciaal van al hetgeen van belang is op oudheidkundig-, kunst- en cultuurhistorisch gebied, waaronder het dienen van de Heemschut-gedachte in Leeuwarden en in Friesland’.
De stichting zette daarmee de intensieve werkzaamheden voort die Ottema gedurende zijn leven verrichtte. Hij verzamelde voorwerpen, omdat hij die als bronnen zag voor de kennis van cultuur. Bovendien bouwde hij een grote kunsthistorische bibliotheek op. Met behulp van de op deze wijze door Nanne Ottema vergaarde kennis deed hij uitvoerig onderzoek naar talloze (deel)aspecten op het gebied van roerend en onroerend erfgoed, waaronder heemschut. Zijn gebruik van de verzamelingen als bronnenmateriaal resulteerde in een groot aantal publicaties in de vorm van artikelen en boeken van zijn hand.
Uit de activiteiten vallen drie elementen te destilleren die gezamenlijk een rode draad vormen: kennis vergaren (verzamelen), kennis verdiepen (onderzoek) en kennis delen (publiceren, collectie ontsluiten en in bruikleen geven). Om het belang van deze drie aspecten uitdrukkelijk te onderstrepen heeft de OKS in 2014 besloten om de Ottema-Kingma Penning in het leven te roepen. Deze erepenning is bestemd voor personen of instellingen die grote waardering verdienen vanwege uitmuntende prestaties met betrekking tot het vergaren, verdiepen en delen van kennis op het gebied van oudheidkunde, kunst- en cultuurhistorie.
De Ottema-Kingma Penning
De Ottema-Kingma Penning wordt op onregelmatige tijden uitgereikt als er sprake is van prestaties die uitzonderlijk zijn. Daarbij moet worden gedacht aan significante werkzaamheden die de kennis op (deel)onderwerpen fundamenteel verder hebben gebracht, van excellente kwaliteit zijn en waaruit een betrokkenheid blijkt die veel verder gaat dan wat professioneel wordt gevraagd.
De Penning is eerder uitgereikt aan prof.dr. Johan ter Molen (2014), Sytse ten Hoeve (2015) en dr.mr. Antoon Ott (2022).